Urfa Taşı Kullanım Alanları
Şanlıurfa kenti ve çevresi doğal yapı malzemesi olan zengin kireçtaşı (Urfa taşı) kaynaklarına sahiptir. Şanlıurfa geleneksel kent dokusunun mimarisinde Urfa taşı hakimdir. Urfa taşının kolay işlenebilme kabiliyeti ve dayanıklılığı yüzyıllardır taşın mimariye hakim olmasını sağlamıştır. Urfa kenti ve çevresinde birçok taş ocağı olması ve 12.000 yıldır Urfa kireçtaşının kullanılıyor olması kentte taş işleme ustalığını canlı tutmuştur. Halk dilinde, yapılarda kullanılan kireçtaşına “Nahit Taşı” veya “Havara Daşı” isimleri de verilmektedir. Şanlıurfa’da büyük ölçekte ihracat yapan 5 taş ocağı bulunmaktadır. Bunun yanında Şanlıurfa ticaret odasının sistemine kayıtlı olmayan 35 küçük ölçekte Urfa taş ocağı yer almaktadır. Yıllık 31.680 ton işleme kapasitesi, 62.212.500 ton görünür kireçtaşı rezervi bulunmaktadır (MTA, 2010; Anonim 2019a). Urfa taşının tercih edilme nedenleri;
• Şanlıurfa kenti için geleneksel mimari ile uyumludur.
• Ocaktan çıktığında yumuşak, hava ile temasında sertleşip dayanıklılık kazanmaktadır. Dayanıklı ve uzun ömürlü malzeme olduğundan tekrar doğaya malzeme temini için müdahalede bulunulmayacak ve doğal kaynakların korunumu sağlanacaktır.
• Ocaktan çıkarıldığı süreçte işleme kolaylığı nedeniyle taşın kolay bir şekilde bezenmesine imkan tanımaktadır. Disk testere yardımıyla ocaktan çıkarılan Urfa taşı tasarıma göre istenilen ebatta kesilerek kullanılması mümkündür (Şekil 2).
• Urfa kenti yakınlarındaki taş ocaklarından çıkarıldığından nakliye için fazla enerji maliyeti gerekmeyecek, Şanlıurfa’nın yerel kaynağı kullanılmış olacaktır.
• Isı yalıtımı sağlaması, çevreye zarar vermeyen sürdürülebilir malzeme olması ve maliyetinin düşük olması önemli avantajları arasındadır (Turgut vd., 2006).